Voordracht Ellen Deckwitz, Buma Awards 2024

Wat een eer om hier te mogen staan, en om een kleine lofzang te mogen brengen aan het nobele vak der songwriting, maar allereerst gefeliciteerd aan alle winnaars tot dusver, eigenlijk aan iedereen in de zaal, aan de hele muziekindustrie, want wat een eerbetoon is dit alles, niet alleen aan alle artiesten, nummer en oeuvres maar ook aan de rol die muziek überhaupt in ons bestaan speelt. Voor velen vormt muziek toch een soundtrack voor het leven. En het allerleukste is dat er dagelijks nog steeds nieuwe nummers voor die soundtrack bijkomen.

En een van de meervoudig genomineerde tekstschrijvers van vanavond, Sasha Rangas – Sasha, waar zit je? Hoi! Zei in een interview laatst dat het leuke van songwriting is dat je iets maakt dat er ’s ochtends nog niet was. Je maakt, met andere woorden vanuit het niets, opeens iets.

En dat is, als je erover nadenkt, natuurlijk magisch, ik heb dat als schrijver ook regelmatig. Soms weet je niet waar iets vandaan komt maar tover je het met je pen, stem of instrument tevoorschijn en klopt het ook nog eens. Ik denk dat de meeste aanwezigen hier dat wel herkennen, hoe na een dag schrijven, jammen, experimenteren of het uitlachen van de drummer iets zich opeens laat vinden, of in sommige gevallen haast laat vangen: en dan is het er. Bijvoorbeeld een tekst met antwoorden op vragen waarvan je niet wist dat je ze had, of een bridge waar je zo blij van wordt dat je haast niet snapt hoe je ooit zonder had gekund. In het grote onbekende donker dat ons, of je nou een maker bent of niet, allemaal omringt, rijpte iets tot het zich liet plukken, iets dat op zijn beurt weer het grote donkere onbekende waarin we onze dagen moeten slijten weer iets beter helpt te verdragen.

Wat buitenstaanders weleens vergeten, of misschien niet eens beseffen, is hoeveel mensen, hersens, oren, stemmen, handen en meningen er soms nodig zijn om uit die chaos iets op te vissen en bij te vijlen, dat werkt. En dat we soms onze lievelingsliedjes goeddeels te danken hebben aan mensen die nooit voor het voetlicht zullen treden. Dat er songwriters zijn waar weinigen van hebben gehoord, maar waarvan miljoenen mensen hele nummers kunnen meezingen. Taalkunstenaars die nog nooit om handtekening zijn gevraagd maar met hun teksten hele massa’s wel de woorden gaven om iets te kunnen verwerken. Klankartiesten die niemand op straat zou herkennen maar die met hun composities velen een uitlaatklep schonken voor zowel verdriet als blijdschap.

Het is niet niets wat ze de wereld schenken, deze namen achter de naam, deze stemmen achter de stem en soms zelfs de hersens achter de hit. Ook zij hebben recht op een applaus, een applaus dat doordreunt tot ver in de coulissen waarin zij zich doorgaans ophouden. Vanavond wordt daarom ook het bestaan gevierd van deze klankjutters, deze speurneuzen naar toon, deze zoekers in het donker. Hun werk is wezenlijk. Ze leren de rest van ons om het onbekende niet te vrezen maar om, net zoals zij, er gewoon in af te dalen om er de vruchten plukken. Dat er vanuit het niets opeens de prachtigste kunst kan ontstaan. En dat het donker niet alleen iets hoeft te zijn waarin je verdwaalt, maar waarin je soms ook de allermooiste dingen vindt.

Deze voordracht werd uitgesproken door schrijver Ellen Deckwitz tijdens de Buma Awards 2024, gehouden op 3 juni 2024 in Internationaal Theater Amsterdam (ITA).